Kolorado vəya Böyük Kanyon + FOTO

Böyük Kanyon dünyanın ən böyük kanyonudur.Bu kanyon ABŞ-da, Arizona ştatında, Kolorado yaylasında, eynia dlı çayın yatağında  yerləşir.Kanyonun uzunluğu 446 km, eni 6 km-dən 29 km-ə, dərinliyi isə 1800m -ə qədərdir.
Böyük kanyon 1979-ci ildən YUNESKO-nun Dünya irsi siyahısına daxil edilmişdir.
Böyük kanyon dünyanın ən qeyri-qdi geoloji obyektlərindən biridir.Burada müxtəlif geoloji dövürlərin izlərini görmək olar.Bu kanyonda yerləşn kolorado çayı əvvəlcə düzənlik ərazidən axırdı, lakin 65 milyon il əvvəl yer qabığının qalxması nəticəsində Kolorado yaylası qalxmışdır.Nəticədə çayın axının meyilliyi və sürəti artmış və bunun nəticəsində kanyon indiki vəziyyətə düşmüşdür.İlk öncə çay kanyonda olan əhəngdaşını, sonra isə daha dərin və qədim olan qumdaşlarını və şistləri yumağa başladı.Böyük kanyon təxminən 10 milyon il ərzində formalaşıb.Bu proses indidə davam etsədə indiki vəziyyətə kanyonun genişlənməsi çox zəif gedir.Buna səbəb yumşaq qatın yuyulub qranit qata gəlib çatmasıdır.

Amerika hinduları Böyük kanyonu hələlə min il bundan əvvəl onlara məlum idi.Buna sübut kimi kanyonun dərələrində çox sayda qayaüstü rəsimlərin olmasıdır.Böyük kanyonu 1540-cı ildə Qarsi Lopesin başçılıq etdiyi qızıl axtaran dəstəsi tapmışdır.Bura gəlib çıxan ispan əsgərləri su içmək üçün kanyonun dibinə düşmək istəsələrdə düşə bilməişdilər və məcbur olub sussuzluqdan geri qayıtmışdılar.Bundan sonra iki əsir kanyon Avropalıları

maraqlandırmamışdır.

Yalnız 1776-cı ildə iki ispan dəstəsi Kaliforniyadan kanyona yol axtarmaq istəmişdilər.
İlk elmi ekspedisiya isə 1869-cu ildə Con Uizil Pauell tərəfindən tətqiq etmişdir.

Maraqlı Faktlar.

• Böyük kanyonu hər il təxminən 4 milyon adam ziyarət edir.

• 2013-cü ildə məhşur Amerikalı kəndirbaz Nikolas Vallenda kanyonu kəndir üzərində, heç bir təhlükəsizlik kəndiri olmadan bir tərəfdən digər tərəfə keçmişdir.