2008-ci İlin dekabr ayının 24-də ölkəmizin tarixində ilk dəfə olaraq Azərbaycan-Antarktida ekspedisiyası Cənub Qütbünə yola düşdü. Qarşıya çıxan bütün çətinSkləri uğurla dəf edən ekspedisiya Azərbaycan Respublikasının milli bayrağım, Respublika Prezidenti cənab İlham Əliyevin barelyeflərini 2009-cu ilin yanvarın 11-də Qərbi Antarktidanın Vinson dağ silsiləsinin ən uca zirvəsində (5140 m), yanvarın 25-də isə Cənub Qütbündə ucaltdı.
Ekspedisiya Antarktidada olduğu müddətdə 500-dən artıq meteoroloji müşahidələr apardı, xeyli miqdarda süxur və mineral nümunələri topladı. Toplanılmış faktiki materialın rəngarəngliyi, habelə kameral və ən yeni növ analizlərin tətbiq edildiyi laboratoriya tədqiqatlarının nəticəsində əldə edilən məlumatlar Cənub \Qitəsinin geoloji quruluşu, tektonikası və maqmaıizrni haqda çox maraqlı fikirlərin söylənilmə sinə imkan verdi
Cənub Qıtəsinin, xüsusən də Qərbi Antarktidanın bir çox cəhətdən (geoloi-ıektonik quruluş, maqmalizm vö s.) digər kontinentlərə - Cənubi Amerikaya, Afirkaya, Avstraliyaya oxşarlığı müəyyən edildi. Bu, Yer elmlərində çoxdan təsdiqini tapmış Pangeya fövqəlqiıəsinin vaxtı ilə mövcud olması fikrini bir daha gündəmə çıxardı. Bilavasitə bu səbəbdən, Antarktida kontekstində bu məsələyə yenidən baxıbna zərurəti yarandı. Bunu nəzərə alan müəlliflər kitabın birinci feslində son elmi nailiyyətlərə istinad etməklə, Yerin əmələgəlməsi, onun daxiS quruluşu, inkişafı, mantiya, okean və qitə qabığı, onların mənşəyi, tektonik plitələri hərəkət etdirən qüvvə, qütblərin dreyfi və paleomaqnit qütblərin dolaşına əyriləri, yer qabığının i stiqcanə dənmiş inkişaf tarixi və bu kimi məsələlərə yenidən baxmağı lazım bildilər.
Məlum olduğu kimi, Antarktida bu gün də statusu tam müəyyən edilməmiş ərazi hesab olunur.
Azərbaycan-Antarktida ekspedisiyasının apardığı işlərin tərkib hissəsi olan bu kitab xeyli dərəcədə yeni materiallarla zəngin olduğundan, külli miqdarda xarici ədəbiyyatdan istijadə edildiyindən, müəllif ərin fikrincə, heç şübhəsiz, oxucular üçün maraq doğuracaqdır.
Yeri gəhnişkən, Antarktidada ABŞ-m elmi baxışında Azərbaycan ekspedisiya qrip unun islam ve türk ölkələrindən Cənub Qüdə ünə gplmiş ilk ekspedisiya olduğunu bildirmişlər.
Ekspedisiya Antarktidada olduğu müddətdə 500-dən artıq meteoroloji müşahidələr apardı, xeyli miqdarda süxur və mineral nümunələri topladı. Toplanılmış faktiki materialın rəngarəngliyi, habelə kameral və ən yeni növ analizlərin tətbiq edildiyi laboratoriya tədqiqatlarının nəticəsində əldə edilən məlumatlar Cənub \Qitəsinin geoloji quruluşu, tektonikası və maqmaıizrni haqda çox maraqlı fikirlərin söylənilmə sinə imkan verdi
Cənub Qıtəsinin, xüsusən də Qərbi Antarktidanın bir çox cəhətdən (geoloi-ıektonik quruluş, maqmalizm vö s.) digər kontinentlərə - Cənubi Amerikaya, Afirkaya, Avstraliyaya oxşarlığı müəyyən edildi. Bu, Yer elmlərində çoxdan təsdiqini tapmış Pangeya fövqəlqiıəsinin vaxtı ilə mövcud olması fikrini bir daha gündəmə çıxardı. Bilavasitə bu səbəbdən, Antarktida kontekstində bu məsələyə yenidən baxıbna zərurəti yarandı. Bunu nəzərə alan müəlliflər kitabın birinci feslində son elmi nailiyyətlərə istinad etməklə, Yerin əmələgəlməsi, onun daxiS quruluşu, inkişafı, mantiya, okean və qitə qabığı, onların mənşəyi, tektonik plitələri hərəkət etdirən qüvvə, qütblərin dreyfi və paleomaqnit qütblərin dolaşına əyriləri, yer qabığının i stiqcanə dənmiş inkişaf tarixi və bu kimi məsələlərə yenidən baxmağı lazım bildilər.
Məlum olduğu kimi, Antarktida bu gün də statusu tam müəyyən edilməmiş ərazi hesab olunur.
Azərbaycan-Antarktida ekspedisiyasının apardığı işlərin tərkib hissəsi olan bu kitab xeyli dərəcədə yeni materiallarla zəngin olduğundan, külli miqdarda xarici ədəbiyyatdan istijadə edildiyindən, müəllif ərin fikrincə, heç şübhəsiz, oxucular üçün maraq doğuracaqdır.
Yeri gəhnişkən, Antarktidada ABŞ-m elmi baxışında Azərbaycan ekspedisiya qrip unun islam ve türk ölkələrindən Cənub Qüdə ünə gplmiş ilk ekspedisiya olduğunu bildirmişlər.
Əməkdar dm xadimi, professor
Mtseyib Müseyibov
Yorum Gönder