Atmosferin ekologiyası

Şəkil 1

Atmosferi çirnləndirmənlə əslində insan bilavasitə özünü məhv edir və eyni zamanda planetin iqlimini dəyişdirir. İqlimin dəyişməsinə hazırda üç baxış mövcuddur.
1. Karbon qazının artması qlobal istiləşməyə səbəb olur. Bu, ilk növbədə Dünya okeanmın səviyyəsinə təsir göstərəcəkdir .
2. Atmosferin çirnlənməsi Günəş radiasiyasını azaldır, nəticəsində Yer səthində iqlimin soyuqlaşması baş verəcən ki, bu da növbəti buzlaşma mərhələsini sürətləndirəcək.
3. Bir sıra tədqiqatçılar çirklənmənin təbii yolla tənzimləndiyini, Yerin iqliminə onun heç bir təsir etmədiyini əsaslandırmağa çalışırlar.
Atmosferə daxil olan tozlar - (kül, his, xüsusilə asbest  tozu) çox yüngül olduğundan asanlıqla canlıların tənəffüs orqanlarına neçir və təhlükəli xəstəliklərin yaranmasına səbəb olur (şəkil 1). Atmosferin çirnlənməsi nəticəsində ozon deşiyinin yaranması da ən mühüm qlobal problemdir.
Ozon təbəqəsi Yer səthinə daxil ola bilən məhvedici ultrabənövşəyi şüaları udur və həyatın mövcudluğuna şərait yaradır. 1975-ci ilin yazında Antarktida üzərində ozon təbəqəsində ozon qazının həcminin təqribən 50% azaldığı, bunun nəticəsində isə Ozon deşiyinin əmələ gəlməsi və vaxt Keçdicə onun böyüməsi məlum oldu (şəkil 2).

Şəkil 2

Daha sonralar Şimali Amerika və Avropa üzərində də ləkələr müşahidə olundu. Alimlər belə hesab edirlər kİ, ozon qatının “nazikİəşməsi” ilə ultrabənövşəyi şüaların Yer səthinə daxil olması Okeanlardaxı plamktonların məhvindən başlayaraq, insanın immun sistemində ciddi dəyişikliklərin bir vaxtda baş verməsinə gətirib çıxarar.
Ozon qatında deşiklərin yaranma səbəblərinə aid çoxlu fərziyyələr mövcud olsa da, onun əsas səbəbi freon qazlarının istehsalı hesab edilir. Bu qazdan aerozol, soyuducu Kompressor, əridici maddələr istehsalında geniş istifadə olunur.
Əgər freon qazlarının istehsalı kəskin surətdə azaldılarsa, atmosfer ozon təbəqəsini bərpa edə bilər!